Programma

Het lezen van het boek Stop blaming mothers and ignoring fathers was voor mij een reis van zowel herkenning als van verwarring, een perfecte combinatie om het boek helemaal uit te willen lezen. De verwarring komt voort uit de formulering van de mythen. Hoezo is het getuige zijn van geweld een mythe? En trauma-geïnformeerd werken! Wij hebben dat toch leren zien als verworvenheden? En het is toch juist belangrijk de pleger verantwoordelijk te houden ?

Mandel laat met veel aansprekende voorbeelden zien dat eerst de geweldsdynamiek moet worden verhelderd door de goede vragen te stellen en om daarmee ook de impact van de agressieve gedraging op het slachtoffer en het kind in kaart te brengen. Het is belangrijk de aandacht te richten op het gedrag van de pleger en de motivatie voor dat gedrag en wat dit betekent voor het vaderschap (of moederschap). Als uitgangspunt voor kindgerichte interventies zou het ontschuldigen van kinderen - doordat de pleger erkent wat hij (of zij) heeft gedaan -, uitgangspunt moeten zijn, evenals het herstellen van de schade. De mythen staan een dergelijke benadering in de weg, zonder dat we het in de gaten hebben.

In deze lezing geef ik aan de hand van onderzoeksresultaten een inkijk in hoe we in Nederland met onze systeemgerichte aanpak dikwijls uitgaan van onbewuste beelden over moederschap en vaderschap en hoe we met onze niet gendersensitieve aanpak moeders en vaders - ouders - , en ook de kinderen, in de kou laten staan. Ik laat zien hoe het model Safe and Together behulpzaam kan zijn in het vergroten van de veiligheid in de relaties op korte en lange termijn en wat dit betekent voor het beleid.

Het recht zou bescherming moeten bieden aan de meest kwetsbaren. Maar bij huiselijk geweld ontbreekt structureel de urgentie. Visie, opleiding, taal en waarheidsvinding blijven ondergeschoven kinderen binnen een systeem dat zichzelf liever bevestigt dan bevraagt. Deze lezing legt de vinger op die zere plek – en zoekt naar uitwegen.

Richard Korver is advocaat en partner bij bureau Brandeis. Hij is voorzitter van het Landelijk Advocaten Netwerk Gewelds- & Zedenslachtoffers (LANGZS) en Vice President van VOCAL, de Europese koepel voor slachtofferadvocatuur. Hij trad in spraakmakende zaken op voor slachtoffers van ernstig geweld en seksueel misbruik – vaak voor wie zelf (nog) geen stem had. Korver is initiatiefnemer van de opleidingen voor slachtofferadvocatuur in Nederland en verzorgt scholing aan advocaten, rechters, officieren van justitie, therapeuten en hulpverleners. Hij staat bekend om zijn vasthoudendheid, zijn inzet voor waarheidsvinding, en zijn kritische houding tegenover een rechtssysteem dat niet altijd doet wat het belooft.

Huiselijk geweld maakt onvrij, hulpverlening kan en mag daarom nooit vrijblijvend zijn. Dit vraagt veel van de hulpverlener. Het vraagt om empathisch aan te sluiten maar ook om directief aan te spreken en te begrenzen; het vraagt om de durf om te volgen en te vertrouwen en maar ook om doortastend in te grijpen. Zoals Mandel stelt proberen we als hulpverleners vaak via de vrouw en de moeder toegang tot de patronen in het gezin te krijgen. Hierdoor kunnen we onbedoeld schadelijke patronen bestendigen. Hoe kunnen we in gesprekken met mannen hun positie in de relatie verkennen, hun vaderschap meer plek geven en daarmee mogelijk ruimte creëren voor beschermend vaderschap. Hoe kan je als hulpverlener je eigen 'innerlijk gesprek', de verschillende stemmen in jezelf en ook je eigen woede en kwetsbaarheid inzetten om patronen te verhelderen en te doorbreken.